Het is een veelbelovende ontwikkeling in het onderwijs; kunstmatige intelligentie. Kunstmatige intelligentie, of Artificial Intelligence (AI), wordt al volop ingezet in vele vakgebieden om informatie te verzamelen en er conclusies aan te verbinden. Zoals je misschien in onze andere blog (hier link naar blog: Wat is AI?) hebt gelezen, is data de voeding van AI. Maar wat betekent dit voor onze studiemethoden en wat kan het toevoegen aan het huidige leergedrag?

AI maakt het mogelijk om op basis van verzamelde data, persoonlijke aanbevelingen en suggesties te doen die passend zijn bij ieders individuele voorkeur en/of situatie.

Personalisatie dankzij AI

Personalisatie van data zien we tegenwoordig overal om ons heen. In de afgelopen jaren zijn er talloze applicaties ontwikkeld die zo goed mogelijk afgestemd zijn op de wensen van het individu. Zo heb je Spotify die wekelijks een nieuwe playlist maakt op basis van je luistergedrag en daarnaast nieuwe nummers aanbeveelt. Netflix toont filmsuggesties aan de gebruiker op basis van kijkgeschiedenis. Tegenwoordig kan je zelfs met MyFitnessPal je voedselconsumptie bijhouden en een dieetplan maken op basis van je persoonlijke doelen. De Headspace app helpt je met het vinden van meditaties die passen bij je dagschema, je humeur en je ervaring. Omdat al deze apps de focus leggen op persoonlijke voorkeuren en behoeftes, wordt er meer betrokkenheid gecreëerd en wordt de algemene ervaring beter. Naast deze voorbeelden van lifestyle applicaties is personalisatie dankzij AI breder inzetbaar. Het wordt namelijk ook ingezet in het onderwijs.

De beloftes van AI in het onderwijs

Op dit moment wordt de wereld van het leren overheerst door menselijke interactie. Stel je eens voor dat een leerling lessen krijgt die speciaal zijn klaargezet door een kunstmatig intelligent systeem en die perfect afgestemd zijn op het persoonlijke niveau. Een AI die het voor elkaar weet te krijgen een volledig leerplan voor de leerling te maken op basis van zijn volledige profiel, alle sterke en zwakke punten meegerekend. Op het moment is dit voornamelijk toekomstmuziek, maar dat hoeft niet lang zo te blijven. Gebruikmaking van de technieken van AI zou nu al een zeer goede toevoeging zijn op vele leeromgevingen; zij kunnen er veel persoonlijker en efficiënter door worden.

Adaptief leren

Eén van de principes van goed onderwijs is het bieden van continue, persoonlijk feedback aan de leerling. Dit kan mogelijk worden gemaakt met adaptief leren. Het adaptief leren is gebaseerd op de theorie van ‘deliberate practice’ van de Zweedse psycholoog Anders Ericsson. Volgens die theorie leren mensen het best wanneer zij op hun eigen niveau werken en directe feedback krijgen van een expert.

AI als studiepartner

Dit is namelijk waar het adaptief leren met behulp van technieken als AI om draait. Alleen is de expert niet een mens, maar een computer. Het is de kracht van AI om grote hoeveelheden data te analyseren, zoals leerpatronen. Neem bijvoorbeeld voor het vak geschiedenis de resultaten en bevindingen over het afgelopen jaar en op basis daarvan is relevante feedback mogelijk richting de desbetreffende leerling. Deze mogelijkheid helpt leerlingen in hun behoefte naar continue, persoonlijke feedback en helpt leerkrachten beter grip te krijgen op de voortgang van de leerlingen.

De ontwikkelingen gaan snel

In Nederland is er veel reuring omtrent AI als hulpmiddel in het onderwijs. Maar er zijn ook tal van ontwikkelingen op het gebied van adaptief leren, allemaal mogelijk gemaakt door AI. Adaptief betekent dat de digitale oefeningen zich aanpassen aan de leerling, en doorgaans ook aan het niveau. Zo heeft Hedderik van Rijn het Slim Stampen algoritme ontworpen, waar zo onderhand al vele leerlingen van profiteren. Iedereen zal zich het woordjes stampen voor frans of engels op de middelbare school nog wel kunnen herinneren. Slim Stampen is een digitaal adaptief overhoorprogramma dat het leren van lesmateriaal aanpast aan de kennis en vaardigheden van een specifieke leerling.

Nederlands onderwijs omarmt adaptief leren

Lesmateriaal aangeboden in een adaptieve vorm met behulp van AI technieken wordt steeds populairder. Het wordt al veel in het onderwijs gebruikt, zoals: Oefenweb, Squla, Muiswerken en Snappet. Een ander adaptief leerplatform is Basicly. Basicly biedt SLO gekeurd lesmateriaal aan voor scholen en docenten. Klassen kunnen op dit platform aangemaakt worden en op basis van het niveau van zowel de leerkracht als de aanwezige leerlingen passend lesmateriaal geboden.

Adaptief blijkt positief

Onafhankelijk onderzoek door Radboud Universiteit en de Universiteit Twente tonen een groot voordeel aan. Gebruik van Snappet bij rekenvaardigheid gedurende een half jaar levert ten opzichte van studie zonder Snappet, een leerwinst aan van anderhalve maand.

Niet alleen de mens leert

Gedurende een uur kan een geconcentreerde leerling heel wat lesmateriaal doorlopen en/of opdrachten maken. Dit levert veel data op. Niet alleen de mens ‘leert’, maar ook de achterliggende AI. Gedurende dit leerproces wordt data geordend en gediagnosticeerd en kan AI nieuwe, persoonlijke opdrachten bieden aan de persoon in kwestie.

Continue ontwikkeling

Dankzij adaptief leren en het gebruik van AI worden dus zowel leerling als AI beter in hun werk, wat voor beide positieve gevolgen heeft. De slimme AI techniek maakt het leren dus een stuk effectiever. Dit geldt niet alleen tijdens het leerproces, maar ook daarna. Dankzij opgeslagen data over het leerpatroon, kan ad hoc een analyse worden gemaakt om inzicht te krijgen in je eigen voortgang.

De toekomst

Met technieken van AI is het mogelijk om leerlingen gericht leerstof aan te bieden, door lesmateriaal dat zich automatisch aanpast aan het niveau van de leerling. Dit maakt progressie inzichtelijk en zorgt voor een persoonlijke, effectieve begeleiding tijdens het leerproces. Daarbij is AI nauwelijks meer weg te denken.

Het nieuwe leren is maatwerk met behulp van AI.